Uitgangspunten en aanpak van het onderzoek
In veel opzichten is dit een ander soort onderzoek dan gebruikelijk. Zo heeft de commissie niet gekozen voor een persoonsgericht onderzoek. Het ging niet om de vraag ‘wie heeft wat gedaan?’. Centraal in dit onderzoek stond het zoeken naar systemische patronen die maken dat grensoverschrijdend gedrag kon ontstaan, maar ook bleef bestaan. Hoe kon het zover komen en hoe zorg je dat het in de toekomst beter gaat?
Naast het in kaart brengen van het juridische aspect (waar dient de werkgever voor te zorgen?), lag de nadruk tijdens het onderzoek ook op het sociaal wetenschappelijke aspect. Op basis van wettelijke definities en wetenschappelijk onderzoek heeft de commissie benoemd wat grensoverschrijdend gedrag is en waarom het belangrijk is om daar goed zicht op te hebben binnen een organisatie. In het rapport wordt aangegeven wat de risicofactoren zijn, wat de gevolgen (kunnen) zijn voor mensen en de organisatie en welk leiderschap er nodig is om het zoveel mogelijk uit te bannen.
Bevindingen en aanbevelingen van de commissie
Ongeveer 2.500 mensen hebben de uitgebreide vragenlijsten ingevuld en ruim 200 mensen hebben tijdens gesprekken met de commissie hun ervaringen gedeeld. De commissie geeft aan zeer geschrokken te zijn van de ernst van de gedragingen en van het aantal mensen dat daarmee in aanraking is gekomen. Het grensoverschrijdende gedrag zorgt voor fysieke, mentale en sociale schade bij medewerkers en de mensen om hen heen, blijkt uit het onderzoek. Het zorgt bovendien voor een onveilige werkomgeving die creativiteit aantast, vernieuwing tegengaat en de samenwerking ondermijnt.
De commissie stelt vast dat de omroepen en de NPO de afgelopen jaren een betere invulling hadden kunnen én moeten geven aan hun wettelijke zorgplicht voor medewerkers en dat zij onvoldoende professioneel zijn omgegaan met signalen van ongewenst gedrag. Om grensoverschrijdend gedrag bij de publieke omroep aan te pakken, is het nodig de kwaliteit van leiderschap aan te pakken. Dit maakt het meeste verschil, blijkt uit het onderzoek. De aanbevelingen van de commissie zijn dat mensen niet wegkijken, leidinggevenden het goede voorbeeld geven en elkaar aanspreken en dat het toezicht versterkt wordt.
Wil je weten hoe sociaal veilig jouw organisatie is? Vraag dan een Meting & Analyse Sociale Veiligheid aan.
De rol van het CAOP
Naast het onderzoek en de bemanning van het meldpunt heeft het CAOP de commissie ook juridisch ondersteund. Ook alle communicatie rondom het onderzoek en de publicatie van het rapport, de woordvoering en persconferentie werd door het CAOP uit handen genomen voor de commissie.
Meer informatie over sociale veiligheid
Wil je meer weten over sociale veiligheid en onze dienstverlening? Bekijk dan onze themapagina en onderstaande inhoudelijke artikelen over het creëren van een sociaal veilige organisatie:
Hoe je persoonsgericht onderzoek naar integriteitsschendingen goed uitvoert: aandachtspunten en afwegingen