Blog Joke Dekker en Petra Oldenhage
In onze vorige blog lieten we zien hoe je volgens het principe van Appreciative Inquiry (AI) je eigen leervraag kunt formuleren in een gezamenlijke Start-up. De volgende stap is om aan de slag te gaan met je leervraag en zo ook met je ontwikkeling. Hoe organiseren we dat bij het CAOP?
Open Space: evenwicht tussen halen en brengen
Naast het individueel leren, stimuleren we je om je kennis en ervaring te delen met collega’s via bijvoorbeeld themasessies, workshops en boekbesprekingen. Of door gezamenlijk een leeractiviteit vorm te geven. Onze ervaring is dat in de Open Space activiteiten deelnemers met plezier samen in actie komen voor hun ontwikkeling.
De voordelen van Open Space activiteiten zijn dat:
- Open Space je de mogelijkheid biedt om te concretiseren wat je interesseert, waar je warm voor loopt, wat aansluit bij je talenten;
- je daadwerkelijk aan de slag gaat met je ontwikkeling. Het ‘doen’ levert inzichten en leerplezier op en geeft je stof om op te reflecteren in een ReflectieLab;
- het samen met collega’s bezig zijn leren leuk en minder ‘zwaar’ maakt. Het feit dat je een leeractiviteit voor of met collega’s uitvoert, kan je motivatie voeden. Bovendien ontdek je door te leren van en met elkaar – peer-to-peer – dat een ander vaak met dezelfde vragen worstelt als jij.
Olievlekwerking
‘Macht en Inclusie’ is een voorbeeld van een Open Space activiteit. In deze training werd antwoord gegeven op de vraag hoe inzicht in macht en machtsverhoudingen bij kan dragen aan het vergroten van inclusie. De deelnemers gingen onder begeleiding van collega’s van Kennisland aan de slag met zogenoemde Powerchecks, ontwikkeld door Kennisland.
Een uitgebreider traject was de training om een dialoog te begeleiden. Doordat collega’s samen deze in company georganiseerde training volgden, hadden ze een gemeenschappelijke basis waar ze later in hun werk op konden bouwen. En dit heeft meer collega’s geïnspireerd om een training te volgen.
Een deelnemer: geleerd om rollen niet te mengen
De dialoogtraining leerde me onder andere dat je als begeleider van een dialoog je ook echt moet beperken tot die rol en er helder in moet zijn wanneer je daarbinnen bijvoorbeeld ook als inhoudsdeskundige optreedt. Toepassing van het geleerde in de praktijk levert enthousiaste en tevreden opdrachtgevers op.
Meer voorbeelden leeractiviteiten
Binnen de Open Space organiseren we zowel activiteiten waarbij externe trainers betrokken zijn als leeractiviteiten die collega’s gezamenlijk ‘in eigen beheer’ vormgeven. Zo is er een workshop georganiseerd over Geweldloze Communicatie met een spreker, en is daarna een boekbespreking gehouden over hetzelfde thema door collega’s onderling.
Een ander voorbeeld is een marktplaats ‘bewegingsgerichte aanpak’ als startpunt van een reeks aan activiteiten. Tijdens de marktplaatsbijeenkomst deelden vijf deelnemers kennis over vijf verschillende bewegingsgerichte aanpakken die ze tijdens hun werk of in een training hebben opgedaan. Via een roulerend systeem kwamen collega’s met elkaar in gesprek over hun aanpak. Uit deze marktplaatsbijeenkomst, zijn vijf vervolgactiviteiten voortgekomen met steeds een deelnemer als trekker: twee boekbesprekingen, een lerend netwerk ‘procesbegeleiding’, een themasessie over een dialoogmethodiek die in de zorg en het onderwijs wordt toegepast, en een workshop Design Thinking.
Verschillende manieren van leren
Iedereen ontwikkelt en leert op een andere manier. Binnen VakMensen heb je de ruimte om zelf je leeractiviteiten vorm te geven op een manier die bij jou past. Manon Ruijters heeft vijf leervoorkeuren beschreven, die kunnen helpen bij het vormgeven van je leeractiviteiten:
- De kunst afkijken
- Participeren
- Kennis verwerven
- Oefenen
- Ontdekken
Een deelnemer: geleerd om letterlijk achterover te leunen
Mijn leervraag is hoe ik minder snel het voortouw neem en mijn visie ‘opdring’. Daarnaast heb ik de neiging om de organisatie en verdere stappen in een proces op me te nemen, zodat het geen gedeeld project wordt, maar mijn verantwoordelijkheid. Als ik de leiding van het gesprek bij de anderen laat en hen vooral zelf laat bedenken of zij een probleem hebben, of ze iets willen en wie dat dan moet organiseren, is de uitkomst verrassend positief. Ik geef alleen toelichting, benoem hoe anderen het doen en laat het verder aan hen. Als het aankomt op het praktisch organiseren van een en ander leun ik bijna letterlijk achterover en zeg bewust niets. Pas als mensen zich aanmelden voor organisatie bied ik aan hen te ondersteunen hierbij. Gevolg is dat het als een gezamenlijke verantwoordelijkheid wordt gezien en een gezamenlijk gedragen project, waarbij mijn hulp dankbaar wordt aanvaard.
Overigens heb ik nog steeds wel de neiging terug te vallen in oud gedrag als ik niet bewust vooraf en tijdens gesprekken met de nieuwe aanpak bezig ben. Wel is me inmiddels duidelijk geworden dat het loont om erbij stil te staan.
Aan de slag
Heb jij leeractiviteiten die je samen met anderen kan oppakken? Denk hierbij aan gezamenlijk een werkbezoek organiseren, een training volgen of samen een leeractiviteit vormgeven voor collega’s. Pak iets op wat je energie geeft en aansluit bij je leervraag.
In de leercyclus is het ook belangrijk stil te staan bij je ontwikkeling door te reflecteren op je activiteiten en ervaringen. Hoe je dit kunt aanpakken, laten we je zien in onze volgende blog: Samen reflecteren op je eigen ontwikkeling.
Joke Dekker en Petra Oldenhage zijn adviseurs bij het CAOP en faciliteren het programma VakMensen. Dit is een bewerking van een eerdere blog die Joke Dekker schreef samen met Rebecca Schoon.