Opvallende uitkomst

De uitkomst is opmerkelijk omdat een belangrijk deel van de (preventieve) publieke gezondheidszorg zich op risicogroepen richt. Verwacht werd daarom dat gemeenten met veel inwoners in deze risicogroepen ook hogere uitgaven zouden hebben. De onderzoekers vermoeden dat de plaatselijke voorkeuren van bestuurders en GGD’en meer van invloed zijn op de uitgaven dan de bevolkingssamenstelling. Ook kan het zijn dat de meerkosten van de risicogroepen zich vooral openbaren in de vervolgzorgtrajecten (cure en care), die geen deel uitmaken van de publieke gezondheidszorg.

Organisatie publieke gezondheidszorg

Gemeenten hebben een belangrijke rol in het stelsel van de publieke gezondheidszorg gekregen. Zij hebben verantwoordelijkheden op het terrein van infectieziektebestrijding, de preventieve jeugdgezondheidszorg, de preventieve ouderengezondheidszorg en algemene gezondheidsbevordering. Het gros van deze taken wordt uitgevoerd door de gemeentelijke gezondheidsdiensten (GGD’en). De beleidsvrijheid van gemeenten is soms groot, zoals bij de algemene gezondheidsbevordering, maar op andere onderdelen, bijvoorbeeld bij de infectieziektebestrijding, juist beperkt. In 2016 geven de gemeenten naar schatting 835 miljoen euro uit aan de publieke gezondheidszorg.

Meer inzicht in kosten en prestaties wenselijk

De afgelopen jaren stijgt de aandacht voor het functioneren van de lokale publieke gezondheidszorg, maar er is nog altijd weinig inzicht in de uitgaven en doelmatigheid van gemeenten op dit beleidsterrein. Er zijn ook weinig financiële richtlijnen en de verschillen tussen GGD’en zijn groot, zowel qua takenpakket als de aan gemeenten doorberekende tarieven. De onderzoekers adviseren daarom voor meer inzicht in prestaties en financiële inzet. Pas dan wordt het mogelijk voor gemeenten om inzicht in de doelmatigheid te krijgen.
Het onderzoek is onderdeel van een door het ministerie van BZK gesubsidieerd onderzoeksprogramma naar de productiviteit en doelmatigheid van de publieke sector. Eerder werden al andere gemeentelijke voorzieningen onderzocht.

Meer informatie

Kosten van de lokale publieke gezondheidszorg in verband
Een kwantitatief onderzoek naar de kostenstructuur van de publieke gezondheidszorg in Nederlandse gemeenten 2008-2016